TERUGBLIK OP DE START VAN DE BUURTBUS
Buurtbus 481 is in oktober 2023 tien jaar in bedrijf. Aan de start van het project ging wel het één en ander vooraf. Lees in onderstaand verhaal hoe de Buurtbus in Bloemendaal en omstreken tot stand is gekomen.
Minder bussen
Het is 2010 als na de bankencrisis de economische ontwikkeling breed stagneert en de gevolgen daarvan ook voor de staatsfinanciën duidelijk merkbaar worden. Bezuinigingen treffen tal van overheidsbegrotingen. Ook die van het openbaar vervoer.
In de regio Haarlem-IJmond komt het traject van lijn 81 dat westelijk van het spoor een verbinding vormt tussen Santpoort en Overveen te vervallen. Het geringe reizigersaantal vormt de voornaamste reden. Een ander argument is dat de trein met relatief veel stations op korte afstand van elkaar (Bloemendaal, Santpoort Zuid, Santpoort Noord, Driehuis) de vervoerstaak van de lijnbus wel kan overnemen…
Een alternatief
Hoewel vanuit de gemeente al snel het alternatief van de buurtbus wordt gelanceerd, duurt het tot eind 2012 voor er echt actie wordt ondernomen. Een initiatief om vrijwillige buurtbuschauffeurs te werven boekt succes. Nauw daaraan verbonden is de inrichting van een juridisch kader in de vorm van een buurtbusvereniging.
Parallel aan het werven en enthousiasmeren van zo’n 35 vrijwilligers is het bovendien zaak een logische route met haltes uit te werken, een officiële vereniging met statuten en een huishoudelijk reglement rond te breien en een praktische vorm van inroostering voor de dagelijkse rijdiensten te bedenken.
Uit contacten met de provincie Noord-Holland, die als subsidiegever gelijk werd betrokken bij de plannen, kwam al snel vast te staan dat op grond van de laatste vervoercijfers van lijn 81 zou worden voldaan aan de minimum-eis ten aanzien van de te verwachten reizigersomvang.
Aan de slag
Het idee dat het wel handig zou zijn om een bestaande buurtbusorganisatie te kopiëren bleek weinig reëel. Er werden diverse collega-verenigingen bezocht.
Ze bleken onderling echter sterk af te wijken in de wijze van organiseren en bovendien was het moeilijk te bepalen hoe één en ander in de praktijk zou uitpakken. Een duidelijk leer-effect was wel dat de afhankelijkheid van enkelingen in het organisatieproces moest worden vermeden. Hoe graag men zich individueel ook opwerpt om ritten te rijden of in te vallen, het verdelen van taken over ‘de hele club’ bleek een belangrijke voorwaarde voor betrokkenheid, continuïteit en stiptheid. In de startfase was daarom een lichte vorm van ‘trial and error’ onontkoombaar. Bijvoorbeeld ten aanzien van het plannen van de roosters en het bepalen van de route heeft het even geduurd voor zich een vaste vorm had ontwikkeld.
De eerste nieuwsbrief van de vereniging in oprichting leest u hier.
Start
Door niet op de beoogde startdatum per ingang van de regionale winterdienstregeling te beginnen, maar enkele maanden eerder, verschaften de nieuwlichters in de OV branche zich enige inwerktijd. Want de komst van lijn 481 als eerste buurtbus in de vervoerregio was ook een noviteit. Eén die niet door iedereen met gejuich werd ontvangen. Was de buurtbus niet hèt symbool van afkalvend regulier openbaar vervoer in de landelijke gebieden? En was die afkalving dan nu ook al tot ‘onze’ (bijna-)stedelijke regio doorgedrongen?
Vrijdag 13 oktober 2013 voltrok zich voorafgaand aan de feestelijke ingebruikneming van de Buurtbus (een oud type achtpersoons ‘hoge’ vloerbus) in de raadzaal van het Bloemendaalse gemeentehuis de oprichtingsvergadering van de Vereniging Buurtbus Bloemendaal Santpoort.
Een bijna Polygoon-achtig filmverslag vindt u hieronder:
Ruim een jaar later ‘stond’ de organisatie van de buurtbus-vereniging al stevig ‘op de wielen’ getuige deze nieuwsbrief.
Ontwikkeling passagiersaantallen
Onderstaande grafiek toont de ontwikkeling van het aantal passagiers dat sinds oktober 2013 per kwartaal gebruik maakt van de buurtbus.
Van half maart 2020 tot half maart 2021 mocht de buurtbus niet rijden vanwege de corona-pandemie. Daarna bleek dat het aantal passagiers achterbleef in vergelijk met de periode kort voor de coronatijd. Sindsdien neemt de passagiersstroom weer toe.
Om een beeld te schetsen: het huidige aantal van ongeveer 3500 passagiers per kwartaal komt overeen met ongeveer 270 passagiers per week oftewel bijna 45 per dag (de bus rijdt immers 6 dagen per week).
Jubileums
De vijfde verjaardag van de vereniging in 2018 werd door de chauffeurs gevierd met een dagje skûtsjesilen in Friesland.
En ook de tiende verjaardag zal niet ongemerkt voorbij gaan: bestuur en chauffeurs zullen half oktober met een feestelijk dagje uit dit jubileum vieren!